Hoe kunnen meer mensen in opkomende markten aansluiten in de formele economie? Simpel, maak geld goedkoper.

Geschreven door Koen The op 22 juli 2021

Als student economie leer je over de 'wet van één prijs':die stelt dat de prijs van identieke activa dezelfde moet zijn. Na de universiteit realiseer je je, als student van het leven, al snel dat wat je hebt geleerd als student economie simplistisch is en los staat van de realiteit. Oftewel, een hoop onzin.

 

De prijs van werknemersaandelen

Laten wij werknemersaandelen als voorbeeld gebruiken. Werknemersaandelen worden meestal gewaardeerd tegen de laatst bekende prijs waar een (externe) belegger in een bedrijf heeft geïnvesteerd (laten we aannemen dat er geen specifieke beperkingen zijn voor de aandelen). Dat is niet volgens de wet van één prijs bepaald door de natuur of economische dynamiek, maar door grijze mannen in grijze pakken ergens in een grijs gebouw.

Bekijk dit vanuit het oogpunt van een medewerker. Het is all-in voor haar: als het bedrijf het niet goed doet, verliest ze haar baan en krijgt ze aandelen die, nou ja, crap waard zijn. De belegger heeft een divers portfolio en heeft slechts 1-5% van zijn geld in het bedrijf geïnvesteerd. Hij maakt zich niet al te veel zorgen, aangezien de winsten op andere beleggingen het eventuele verlies ruimschoots zullen compenseren. Als een aandelenkoers de verdisconteerde toekomstige kasstromen van een bedrijf vertegenwoordigt, dan moet de werknemer duidelijk een andere kortingsfactor (kunnen) gebruiken dan de belegger. Dezelfde middelen, verschillende prijzen, heel consistent.

 

De prijs van geld

Laten we nu naar de rentetarieven kijken. Een rentepercentage kan worden gezien als de prijs van geld, en hangt af van wat jouw bank denkt dat jouw terugbetaalcapaciteit is. De wet van één prijs schrijft dus voor dat jij dezelfde rente betaalt als iemand anders met dezelfde kredietwaardigheid.

Stel je eens voor dat we ons in een landelijk gebied in India bevinden. De mensen hier leven van een paar euro per dag en veel van hun verdienen de kost als handelaar. Ze kopen in bulk bij een groothandel in en verkopen de goederen weer door op de lokale markt. Zo verdienen ze wat en kunnen ze voor hun gezin zorgen. De volgende dag begint dit alles weer van voren af ​​aan. Sommigen van hen hebben de vaardigheden om hun bedrijf te laten groeien. Ze nemen ondernemersrisico's, gaan een lening aan en gebruiken hun onderneming als onderpand in de hoop op die manier hun inkomsten te vergroten. 

Deze manier van financiering  gaat gepaard met kosten van - houd je vast - 30% per jaar. Uiteraard kan iemands  kredietwaardigheid daar niet vergelijken met iemand in Nederland die een hypotheek afsluit. Maar toch, de prijs van het geld van de Indiase ondernemer is 28,5% hoger?

 

Het verschil uitgelegd

Onderzoek heeft aangetoond dat lokale financiële instellingen in opkomende markten niet per se buitensporige winsten maken. Het rendement op het eigen vermogen is redelijk, en uiteraard hoger dan in Noord-Amerika en Europa, maar ze lopen ook meer risico. De kosten van financiering kunnen natuurlijk behoorlijk hoog zijn voor een lokale financiële instelling. De Indiase overheid leent tegen 6%, en je kan verwachten dat een lokale financiële instelling meer betaalt voor hun leningen.

Daar komt  een premie bovenop  als er wordt geleend in een andere valuta en wanneer dat risico moet worden afgedekt. De hefboom ratio's komen lang niet in de buurt van die van westerse banken en daarom moeten de marges hoger zijn. Waar de ING's en ABN's van deze wereld 20 keer hun eigen hefboomwerking hebben, kan een lokale financiële instelling in een opkomende markt dat niet. Het zou te riskant zijn en niemand zou ze het geld lenen. Dus waar ING alleen een marge in basispunten hoeft toe te voegen, moet de lokale financiële instelling meerdere procentpunten toevoegen.

Bovendien beschikt de ondernemer meestal niet over waardevolle activa die als onderpand kunnen worden gebruikt. De lokale financiële instelling heeft te maken met hogere kansen op wanbetaling en een hoger verlies bij wanbetaling. Voor je het weet komt dit allemaal neer op een rente van 15% of zo. Dat is hoog, maar niet eens in de buurt van de 30% die de Indiase ondernemer uiteindelijk in rekening wordt gebracht. Dus wat maakt het verschil?

Het is de lage operationele hefboomwerking.

 

De harde realiteit van het uitbetalen van kleine leningen

Het is erg duur om kleine leningen aan te gaan en te onderhouden. Dat is vooral het geval in cash-based markten met klanten verspreid over een groot gebied. Inningen gebeuren vaak door loan agents die dorpen ingaan, en het papierwerk om de lening te krijgen is ook vaak erg inefficiënt. Het is een trieste realiteit omdat de prijs van geld voor een groot deel wordt bepaald door hoe duur het is om de leningen te verwerken.

Het is wel vaker gezegd: het is duur om arm te zijn. Jaarlijkse operationele kosten kunnen oplopen tot 15% van de portefeuille, en soms zelfs veel hoger.

 

Inspiratie voor een oplossing vind je in... Silicon Valley, of all places

Als de operationele leverage laag is, wat leidt tot een relatief hoge prijs van geld, is de vraag natuurlijk hoe dat op te lossen. Daarvoor gaan we van het landelijke India naar de hoge gebouwen van Silicon Valley. Hier heb je bedrijven met een hoge operationele hefboomwerking. Denk aan Slack of Zoom, die weer een nieuw abonnement verkopen met een zakelijk account. Een groot deel van hun werk wordt vooraf gedaan. Ze ontwikkelen de software en verkopen deze vervolgens keer op keer als een service.

Voor lokale financiële instellingen in opkomende markten is het essentieel dat ze gebruik maken van een moderne tech stack om de leningen af ​​te lossen. Er is zoveel laaghangend fruit als ze dat doen! Als medewerkers naar afgelegen gebieden moeten, laat ze dat dan doen met een tablet en QR-codes. Eerlijk gezegd is de penetratie van mobiele telefoons verrassend hoog in opkomende markten en zou er al minder behoefte moeten zijn van loan agents om klanten te bezoeken.

Analyse van leen voorwaarden kan worden gedaan door digitale KYC-methoden (durf ik blockchain te zeggen?) en datamodellen toe te passen om kredietwaardigheid te bepalen. Groen licht zou in een oogwenk betekenen dat er geld op de bank staat. En de bank woont uiteraard in een app, niet in een gebouw. De combinatie van machine learning en menselijke inferentie kan leiden tot hogere snelheid en minder failissementen. Minder oninbare leningen betekent lagere operationele kosten.

Vooral in opkomende markten kan technologie de operationele kosten aanzienlijk verlagen. Na een tijdje zou dit zich moeten vertalen in lagere rentetarieven voor kredietnemers. Als de prijs van geld goedkoper wordt, wordt het beter beschikbaar voor meer mensen die het nodig hebben.

Er zullen meer bedrijven groeien en er zullen meer banen worden gecreëerd.

Zolang sommige mensen een oneerlijk hoge prijs betalen voor geld, zullen arme mensen arm blijven. Traditionele financiële instellingen doen wat ze kunnen, maar als we verandering willen versnellen en echt een verschil willen maken in de strijd tegen armoede, moeten we de innovators stimuleren.

Er is misschien geen wet van één prijs, maar er is zeker behoefte om van financiering een meer gelijk speelveld te maken.

Ontvang onze nieuwste blog posts direct in je inbox

Vul je e-mail adres hieronder in om bij elke nieuwe geplaatste blog een e-mail te ontvangen.