Lease-to-own met Tugende in Oeganda

Geschreven door Lynn Hamerlinck op 28 oktober 2021

“De Tugende-vestiging in Rubaga,” zeg ik terwijl ik achterop de motortaxi stap. Ik neem de boda-boda om bij Tugende andere boda-rijders te ontmoeten. Tugende is een sociale onderneming met winstoogmerk die betrouwbare motortaxi bestuurders in Oeganda helpt om een motor te kopen.

 

Drive to own

Boda-bodas zijn het meest populaire vervoersmiddel in de Oegandese hoofdstad Kampala. Motortaxi’s kunnen het drukke verkeer makkelijker omzeilen, wat de kans groter maakt dat je op tijd op je bestemming aankomt. Het is er ook een van de belangrijkste onderdelen van de banenmarkt. Toch bezit het grootste deel van de 500.000 motortaxi bestuurders* geen eigen motor. Om te kunnen rijden geven ze een groot deel van hun dagelijks inkomen uit aan de huur van een motorfiets. Hierdoor kunnen ze niet sparen voor de aankoop van een eigen exemplaar. Daarbovenop komt dat verhuurders op ieder moment hun motor terug kunnen eisen, waardoor bestuurders plotsklaps zonder inkomstenbron komen te zitten.

De leningaanvragen van motortaxi bestuurders worden doorgaans afgewezen door banken omdat zij zelden voldoen aan de formele eisen die banken stellen. Ze kunnen bijvoorbeeld geen overzicht van hun inkomsten en uitgaven voorleggen omdat zij in de informele economie werken. Ook hebben ze vaak geen onderpand om in aanmerking te komen voor een lening.

Tugende biedt daar een simpele oplossing voor: lease-to-own motorfietsen voor verantwoordelijke boda-boda bestuurders, zodat zij financieel kunnen groeien en hun economische omstandigheden kunnen verbeteren.

Het Tugende-filiaal in Rubaga, Kampala

 

Wanneer ik aankom bij het filiaal wachten er drie potentiële klanten op een beoordeling van hun lease-to-own aanvraag. Wat is daarvoor nodig: allereerst moeten zij aantonen dat zij al boda-boda bestuurder zijn en dient een familielid mee garant te staan voor de lease. Daarnaast moeten klanten 10% van het totaalbedrag van de lease kunnen betalen. Door slechts 15% meer te betalen dan de normale huurprijzen kunnen Tugende bestuurders in minder dan 24 maanden de rechtmatige eigenaar worden van hun motor. Het laat hen toe om dagelijks hun inkomen te verdubbelen (van $5 naar $10 per dag) én op het einde van de rit iets waardevols te bezitten. Tugende heeft ook terugkerende klanten die hun motorfiets na afbetaling doorverkopen of verhuren, zodat ze opnieuw kunnen beginnen leasen.

Wanneer nieuwe Tugende motorrijders het kantoor verlaten voldoen zij 100% aan de Oegandese wetgeving. De organisatie helpt klanten aan een rijbewijs en voorziet hen van een levens- en zorgverzekering. Nieuwe bestuurders krijgen ook een EHBO-cursus, een klantenservice training en een basisopleiding financieel beheer. Dit is inbegrepen in het pakket van hun lease-overeenkomst, net als de spraakmakende roze Tugende-helm.

* Er rijden meer dan een miljoen boda-bodas op de Oegandese straten, maar meer dan de helft staat niet geregistreerd.

 

Minder inkomsten door avondklok

De felroze Tugende helmen spotten in het chaotische verkeer in Kampala is net als een levensecht spelletje ‘Waar is Wally’ spelen. “Ik voel me steeds opgetogen en trots wanneer ik een Tugende motorfiets op de weg zie. En het worden er steeds meer!”, zegt Charles Mwanguhya, Manager Corporate Affairs and Communication bij Tugende. We zijn onderweg naar enkele van hun klanten.

Op een druk kruispunt ontmoeten we boda-boda bestuurders Emmanuel and John Peter die wachten op nieuwe klanten. Zij worstelen momenteel enorm met de aanhoudende avondklok in Oeganda. “Onze beste werkmomenten zijn wanneer we mensen van en naar het werk, bars en clubs brengen,” vertelt Emmanuel, “maar de meeste mensen werken nu vanuit huis, en bars zijn al sinds het begin van de pandemie gesloten.” 

Daarbij komt dat er een boda-boda avondklok is vanaf 18.00 uur en een algemene avondklok vanaf 19.00 uur. “Het maakt onze werkdag zo kort dat we niet veel kans krijgen om voldoende te verdienen,” voegt John Peter toe.“Als we na de avondklok tegengehouden worden lopen we het risico dat ons belangrijkste bezit in beslag wordt genomen: onze motorfiets.”

Om de overheid te helpen het land weer open te kunnen stellen, organiseert Tugende samen met het Ministerie van Volksgezondheid vaccinatiecampagnes. Recentelijk nodigden ze op een zaterdag 7.000 klanten uit via SMS. Zo’n 3.000 mensen kwamen langs voor hun prik.

Boda-boda bestuurder John Peter op zijn lease-to-own motor in Kampala

 

Eigendom creëert kansen

Een motorfiets besturen is niet voor iedereen haalbaar. Daarom kan je bij Tugende ook steeds meer andere inkomensgenererende producten leasen. Denk bijvoorbeeld aan bootmotoren voor vissers, auto’s voor taxichauffeurs, koelkasten voor winkeliers enz. 

Toen de echtgenoot van Florence een boda-boda begon te leasen bij Tugende, kreeg zij een idee om hun inkomen nog te verhogen. In de wijk waar Florence Nakalema woont is er geen kraanwater. Zij verkocht al langer water van een kleine tank die wél is aangesloten op de waterleiding van de National Water Company. Via Tugende kon ze twee extra waterreservoirs afbetalen, één van 1.000 liter en één van 10.000 liter. Hiermee kan zij de hele buurt voorzien van schoon drinkwater om mee te koken, schoon te maken en te douchen.

Met haar inkomen kan Florence het schoolgeld van haar kinderen betalen, studeerde ze handwerk waardoor ze extra spullen kan verkopen en kan ze sparen voor de toekomst. Haar volgende doel is om in een andere buurt waar ook geen water is een stuk land te kopen zodat ze ook die wijk van schoon water kan voorzien.

Tugende-klant Florence bij haar lease-to-own waterreservoirs in Kampala

Intussen hebben de meer dan 460 Tugende-medewerkers door heel Oeganda en Kenia al meer dan 30.000 klanten kunnen verderhelpen. Het bedrijf blijft groeien en innoveren om meer mensen te helpen om hun toekomst in eigen handen te nemen.

Houd onze projectpagina in de gaten om de projecten voor Tugende niet te missen.

Tugende! [Let’s go! in het Luganda]

Ontvang onze nieuwste blog posts direct in je inbox

Vul je e-mail adres hieronder in om bij elke nieuwe geplaatste blog een e-mail te ontvangen.